Mijn vader overnachtte in Tatopani, vlakbij de Nepalese grensplaats Kodari, bij Bhim lal of bij de vader van Durga Bahadur Pradhnanga.

Tijdens onze reis in 2007 gaan we op zoek naar Bhim lal. We treffen zijn zoon die samen met zijn vrouw een textielwinkeltje heeft. Zijn vader is op dat moment in Kathmandu. De zoon weet niet veel over de Tibethandel of over de route.

Durga Pradhnangs ontmoet ik bij toeval op een ochtend bij de hete bronnen. Hij zit daar op zijn hurken op de hoge stenen muur van het bad en reciteert zijn ochtendmantra’s. Zo kan niemand hem per ongeluk aanraken of horen. Daarna sprenkelt hij water uit de heilige bron boven het bad over god Shiva. Hij zegt mijn vader te kennen, ook al was hij nog jong toen mijn vader in hun huis logeerde.

Later die dag zal hij in het restaurant van de lodge waar we verblijven urenlang vertellen over vroeger, van de oorlog tussen Nepal en Tibet in 1851 tot nu. 

We drinken thee en hij vertelt honderduit. Over zijn vader die bij de post werkte. Over mijn vader die meestal zout, wol, veel Tibetaanse kruiden en schapen voor Dashain meenam uit Tibet, waarvoor hij bij zijn oom, die douanier was, belasting moest betalen. Over dat mijn vader uit Nepal koper, aluminium, kleding, stoffen, suiker, chilipeper en een beetje rijst meenam, want de Nepalese overheid wilde niet te veel rijst exporteren. Dat het per maand om wel tienduizend roepies belastinggeld ging dat de importeurs in Tatopani betaalden. Dat Tibet in 1851 Nepal aanviel en dat de Nepalese minister-president droomde dat de oorlog zou stoppen als ze vijf verschillende dieren aan de godinnen Nouwa Durga en Listimai zouden offeren. Dat vervolgens de Dalai lama vriendschap wilde sluiten en duizend kalamot per jaar wilde betalen om de vriendschapsband te bezegelen. Dat vervolgens Tibet jaarlijks walnoten en kruiden voor wierook stuurde en Nepal suiker, rijst van hoge kwaliteit, luipaarden, tijgers en pauwen. Dat mijn vader een rol had in de Nepalese rechtbank in Kuti, die de rechten van Nepalese handelaren beschermde en bemiddelde tussen de Nepalese handelaren. Ook vertelt hij dat mijn vader advies gaf bij straffen. Verder bemiddelde hij als leider van de handelaren met de douane, bijvoorbeeld bij problemen over importeren en exporteren. Durga vertelt daarna over grote overstromingen, waarbij veel huizen in Tatopani werden weggespoeld en ook handelaars omkwamen.

Geen jongere zou geïnteresseerd zijn in de verhalen van een oude man, dus dit is een bijzondere gelegenheid voor hem. Hij hangt aan mijn lippen als ik hem vragen stel en zijn ogen schitteren als hij vertelt. Hij blijft tot etenstijd en vertrekt dan naar huis om rijst te eten.

Kom alles te weten over Sher's leven